آیا عربستان در پی ساخت موشک های بالستیک است؟

میدل ایست نیوز: کارشناسان تسلیحاتی و تحلیلگران تصاویر ماهوره ای تأکید می کنند که تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که عربستان اولین کارخانه شناسایی شده موشک های بالستیک خود را ساخته است. تحولی که جاه طلبی نظامی و هسته ای رو به افزایش عربستان سعودی در دورۀ حکمرانی ولیعهد 33 ساله را نشان می دهد.

اگر این کارخانه در پایگاه موشکی در منطقه «وطح» در جنوب غربی ریاض به راه افتد، عربستان سعودی می تواند موشک های بالستیک خودش را بسازد و این ممکن است به راه افتادن مسابقه تسلیحاتی میان این کشور با رقیب منطقه ای اش، ایران بینجامد.

عربستان در حال حاضر سلاح شیمیایی ندارد، برای همین به احتمال قوی موشک های تولید این کارخانه موشک های غیر هسته ای باشد. اما از آنجا که وجود کارخانه تولید موشک بخش مهمی در هر گونه برنامه تسلیحاتی هسته ای است، احتمالا عربستان در نهایت به آن فکر می کند. این به لحاظ نظری به عربستان امکان ایجاد خط تولید کلاهک های هسته ای را می دهد.

«جفری لویس»، کارشناس سلاح هسته ای در پژوهشگاه میدلبری امریکا، که با یک تیم متخصص پس از بررسی تصاویر ماهواره ای، این کارخانه را شناسایی کرده می گوید: «احتمالا عربستان دست به ساخت موشک های دوربرد بزند، و بعد از آن تلاش کند که به سلاح موشکی دست یابد، فکر می کردیم نمی توانند چنین کاری کنند، احتمالا برآورد ما از توانایی ها و جاه طلبی هاشان پایین بوده است».

«مایکل ایلمان» از مرکز بین المللی مطالعات استراتژیک و «جوزف برمیودز» از مرکز مطالعات استراتژیک و بین الملل تأکید می کنند که تصاویر با کیفیت از پایگاه «وطح» نشان می دهد که در این نقطه یک کارخانه تولید و آزمایش موشک و موتور راکت وجود دارد.

از روی این تصاویر نمی توان فهمید که آیا ساخت کارخانه به اتمام رسیده یا نه و آیا عملاً توان ساخت موشک را دارد یا نه. در هر حال، این مجتمع نظامی که در سال 2013 و در زمان مسئولیت ملک سلمان در وزارت دفاع ساخته شده، به روشنی بر عزم عربستان برای ساخت موشک های پیشرفته به جای سال ها خرید آن از خارج دلالت می کند.

سخنگوی رسمی سفارت عربستان سعودی در واشنگتن، همچنین وزارت دفاع و وزارت خارجه و سازمان امنیت مرکزی امریکا حاضر به اظهار نظر در این باره نشدند.

این در شرایطی است که عربستان سعودی در عرصه بین المللی در مرحله تعیین کننده ای به سر می برد، این کشور زیر سلطه ولیعهد جوان امیر «محمد بن سلمان» به شدت به سمت استفاده از قدرت نظامی کشیده شده است. بن سلمان سال گذشته در مصاحبه با شبکه امریکایی سی بی اس، تأکید کرد که اگر ایران به سمت ساخت بمب هسته ای برود عربستان هم همین کار را خواهد کرد. فراموش نکنیم که ولیعهد از سال 2015 وزیر دفاع عربستان هم هست.

عربستان در پی توافق با ایالات متحده برای ساخت یک نیروگاه هسته ای است که می تواند به تولید سوخت هسته ای بینجامد. گفتنی است که پافشاری عربستان بر تولید سوخت محلی مایه نگرانی برخی مقامات امریکایی نیز شده و آنان را به تردید در صلح آمیز بودن این تلاش ها و نداشتن ابعاد محرمانه واداشته است. قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار عربستانی در اکتبر سال گذشته کفه مخالفان همکاری هسته ای با عربستان را در ایالات متحده سنگین تر کرده است.

تلاش عربستان برای ساخت کارخانه موشک های بالستیک با توجه به رقبای منطقه ای چندان هم خلاف انتظار نیست. اسرائیل منظومه بسیار پیشرفته ای از موشک ها و سلاح های هسته ای دارد، ایران هم با تکیه بر توان داخلی امکانات خود برای تولید موشک های بالستیک را توسعه داده است.

ساخت یک کارخانه برای تولید موشک های بالستیک به عربستان فرصت می دهد که بتواند همپای ایران با استفاده از توان داخلی دست به ساخت موشک زند.

وجود پایگاه موشکی در عربستان در وطح اول بار در سال 2013 پس از انتشار تصاویری ازسوی روزنامه «تلگراف» کشف شد. اما بررسی های تیم جفری لویس نشان می دهد که این فقط یک پایگاه موشکی نیست.

به نظر این تیم، این پایگاه همچنان سایت پرتاب موشک با تونل های زیرزمینی و ساختمان های اداری دارد، اما در آن سوی آن ساختمان تازه ای ساخته شده که بسیار شبیه کارخانه تولید موشک بالستیک است.

از این مهم تر یک موتور راکت نیز در تصویر دیده می شود و نبود لوله ها یا منابع سوخت احتمالا به آن معناست که برای تولید این موشک ها از سوخت جامد و نه سوخت مایع استفاده می شود. بسیاری کشورها تلاش می کنند موشک هایی داشته باشند که با سوخت جامد کار کند، چون هم پنهان کردن آن آسان تر است هم با سرعت بیشتری می توان آن را روشن کرد و هم مدت طولانی تری می توان آن را ذخیره کرد.

اینکه عربستان این فناوری را از کجا پیدا کرده روشن نیست. فقط یک کشور در این باره به ذهن می آید: چین.

به نظر لویس موتور راکتی که در تصویر دیده می شود چینی است. او می گوید که در سیستم چینی ساختمان آزمایش موشک با آب خنک می شود تا آتش نگیرد، و در تصاویر ماهواره ای از پایگاه عربستانی یک خندق آبی جدا از شبکه فاضلاب مشهود است.

چین پیش از این به عربستان موشک های بالستیک فروخته و به افزایش توان تولید موشک بالستیک در بسیاری کشورها کمک کرده بود.

نبود هیچ گونه ماشین یا پارکینگی در تصویر نشان می دهد که هنوز این کارخانه به مرحله بهره برداری نرسیده است.

امریکا که انواع و اقسام سلاح ها را به عربستان فروخته تاکنون هیچ موشک بالستیکی به عربستان نداده است. بخشی از آن بدان علت است که به لحاظ سنتی این موشک ها عامل بر هم زدن ثبات در منطقه دانسته می شود. در دوره های پیش مواردی بوده که عربستان پس از رد درخواستش ازسوی امریکا برای خرید سلاح خاصی سراغ چین رفته است.

مثلا در مورد پهپادهای بدون خلبان که امریکا حاضر به فروش آن به عربستان نشد و در نهایت عربستان با چین توافق کرد که خط تولید پهپادهای predator را در عربستان راه اندازی کند.‍